Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.
axça — I (Qazax, Salyan, Şəmkir) balıqların üzərindəki pərək, pul. – Bizim çaylardakı balıxların hamısında axça var (Qazax) II (Meğri) qaratikan kolunun toxumu. – Qaratikan kolunun axçasınnan yeyecax, davıla dönecax quyinnər … Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti
çaxmır — I (Meğri) çox göy (gözə aiddir). – Qırışmalın gözləri niyə belə bəs çaxmırdı? II (Meğri) iri qaratikan. – Gedey, çuxlu çaxmır yığey gətirey … Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti
məngəl — (Bərdə, Göyçay, Xudat, İsmayıllı, Qusar, Oğuz, Şəki, Ucar) kol, tikan qırmaq üçün orağa oxşar xüsusi alət. – Məngəlimiz yoxdu diyənə kol qırmağa sabeyinnəri gedəcik (İsmayıllı); – Dəryaznan oççalırıx, <ot çalırıx>, məngəlnən kol (Ucar); –… … Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti
vələ — I (Cəbrayıl, Cəlilabad, Füzuli, Meğri, Zəngilan) qaratikan topası, ot topası. – Bir vələ də verin, bırani düzəldim, tay bəsdi (Zəngilan); – Bir vələ qoyecisən Cəbrayıl xalo:ğliğilin cəvizinin yanna, bir vələ də bəriyə (Meğri); – Mən böyün on vələ … Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti
başqalaşmaq — f. Başqa vəziyyətə, şəklə, hala düşmək; başqa cür olmaq; tamamilə dəyişmək. İri, kələ kötür ətəkləri qaratikan kolları ilə döşənmiş dağlar arasından yuxarı qalxdıqca təbiət və hava bütün başqalaşır. A. Ş.. Bir də sevgilimi aldatmaq üçün; Dəyişib… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
döşənmiş — 1. «Döşənmək»dən (1 və 2 ci mənalarda) f. sif. Orada çocuğun uzanmış olduğu yatacaqdan və yerə döşənmiş cırıqcırıq parça palazlardan başqa artıq bir şey gözə çarpmırdı. T. Ş. S.. Qadir . . yastı daş döşənmiş həyətə çıxaraq əzazil Əminənin əmrini… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
himayə — is. <ər.> Birini (daha zəif olanı) qoruma, ona havadarlıq və qayğı göstərmə, qanadı altına alma; himayəçilik. Nənə himayəsində böyümək. – Telli indi bir ilə yaxındı ki, qaynının himayəsində yaşayırdı. S. H.. Aslan <Mansuru> götürüb,… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
kol — is. Torpaqdan qol budaq şəklində ayrılan alçaq, ağacaoxşar bitki. Yasəmən kolu. Qaratikan kolu. Çay kolu. Nar kolu. – Kolların və ağacların budağı arasında oxuyan quşlar da yuvalarına çəkilməkdə idilər. H. N.. <Səməd> çəpərin kölgəsində… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
kötük — is. 1. Ağacın yerdən iri budaqlarına qədər olan hissəsi; oduncaq. Ağacın kötüyünü kəsmək. – <Piri fani:> O zaman bu qurumuş ağac kötüyü göyərər. . S. S. A.. O gözəlin adını mənim nəzərlərimdə; Qurumuş bir ağacın kötüyünə yazdılar. S. Rüst … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
kövrək — sif. 1. Tez ovulan, tez dağılan, tez sınan. Kövrək kəsək. Kövrək buz. – O zaman qız qaratikan kolunun himayəsinə sığınmış xırdaca çiçəkli boyaqgülünün kövrək zoğlarını gördü. Ə. M.. Rəngini itirmiş kağızın kövrək qat kəsikləri də göstərir ki,… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
